Kahve Çekirdeği Çeşitleri Nelerdir?

Kahve çekirdeklerinden söz edildiğinde aromalar, kavurma biçimleri, demlenme usulü gibi durumların değerlendirmeye alınmasıyla beraber çok fazla çeşitte kahve çekirdeği olduğu düşünülmektedir. Fakat bütün kahve çekirdekleri, temelde yalnızca dört ana çekirdeğin farklı versiyonları olarak tanımlanabilir.

Sıcaklık, yetiştiği coğrafyanın bitki örtüsü ve yüksekliği gibi koşullar kahve çekirdekleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.

Kahve çekirdeği çeşitleri yaygınlık sırasıyla,

• Arabica kahve çekirdekleri
• Robusta kahve çekirdekleri
• Libarica kahve çekirdekleri
• Exselsa kahve çekirdekleri olarak listelenebilir.

Kahve çekirdekleri içeriğindeki maddeler ve miktarları, duyusal analiz sonucunda ortaya koyduğu değer gibi durumlar açısından bir değer sıralamasında ele alınabilir. Özellikle 2000’li yıllara geçişle beraber Üçüncü Dalga Kahve kavramının ortaya çıkması içilen kahvenin çekirdeklerine, kavurulmasına, içeriğindeki maddelere, farklı kahve çekirdeklerinin karışımına ve demleme usullerine dair merakı oldukça arttırmıştır. Aynı oranda merak kahve çekirdeklerinin yetiştiği coğrafyaya dair de artmıştır.

Arabica Kahve Çekirdekleri

Kahve çekirdekleri arasında Arabica kahve çekirdekleri bütün kahve çekirdeği üretim miktarının neredeyse dörtte birini oluşturmaktadır. Bunda düşük kafeinli, kolay içimli ve üretim alanının çok geniş olmasının payı son derece büyüktür. Ayrıca diğer kahve çekirdekleriyle kıyaslandığında çok daha lezzetli, aromatik, antioksidan madde içeriği yönünden son derece zengin ve düşük kalorilidir.

Orta ve Doğu Afrika, Latin Amerika, Endonezya ve Hindistan bölgelerinde sıfır noktasından 600 metre yükseklikte yetiştirilmesi gereken Arabica kahve çekirdekleri filtre kahve ve Türk kahvesinin de yapıldığı kahve çekirdeği olarak tanımlanabilir.

Arabica kahve çekirdekleri yetiştiği çevredeki bitkilerden, baharatların aromasından ve iklim koşullarından etkilenmesi nedeniyle temelde aynı içerik ve aromaya sahip olsa da çeşitlenebilmektedir. Bu durum da Arabica kahve çekirdeklerinin farklı tat ve korku içermesine yol açabilmektedir. Bu sayede de tüketim tercihleri açısından büyük bir yelpaze ortaya çıkmaktadır.

Öte yandan yetiştirilmesi sürecinde yoğun ilgi ve hassas bakım gerektirmesi açısından da değerlendirildiğinde Arabica kahve çekirdeklerinin maliyeti ve dolasıyla pazardaki fiyatları artabilmektedir.

Robusta Kahve Çekirdekleri

Robusta kahve çekirdekleri yetiştirilmesi kolay ve diğer kahve çekirdekleriyle kıyaslandığında çok daha güçlü olması nedeniyle daha fazla tercih edilmektedir.

Özellikle Güneydoğu Asya, Batı ve Orta Afrika ve Brezilya bölgelerinde yetişen Robusta kahve çekirdekleri diğer kahve çekirdeklerine göre yaklaşık olarak 2 kat daha fazla kafein içermektedir. Bu sebeple özellikle sert içimli filtre kahve tüketicilerinin tercih ettikleri bir kahve çekirdeği çeşididir. Aynı zamanda Robusta kahve çekirdekleri kahvesini süt, aromatik maddeler veya buz gibi maddelerle lezzetlendirmek isteyenler için de öznel lezzetini koruyabilmesi açısından ideal bir aromatik güce sahiptir.

Fiyatı ise diğer kahve çekirdeklerine göre çok daha uygundur.

Libarica Kahve Çekirdekleri

Libarica kahve çekirdekleri hem Filipinler’de çok küçük bir alanda yetişmesi hem de yavan ve isli bir tada sahip olması nedeniyle çok az tercih edilmektedir. Diğer kahve çekirdekleriyle kıyaslandığında daha iri bir çekirdek yapısına sahip olan Libarica kahve çekirdekleri bütün bu özellikleri sebebiyle çok düşük miktarda üretilmektedir. Dolasıyla bu durum Libarica kahve çekirdeklerinin yüksek satış fiyatlarıyla alıcı bulmasına yol açmaktadır.

Excelsa Kahve Çekirdekleri

Kahve çekirdeği çeşitleri arasında en az bilineni kuşkusuz Excelsa kahve çekirdekleridir. Arabica ile kıyaslandığında daha az çözünür bir yapıya sahip olan Excelsa kahve çekirdekleri günümüzde Hindistan ve Güneydoğu Asya’da yetiştirilmektedir.

Hem yetiştirilmesinin zorluğu hem de çalıdan ziyade bir ağaç gibi büyümesi nedeniyle pazar payı çok dar olan Excelsa kahve çekirdekleri bu sebeple çok fazla tercih edilmemektedir. Çekirdeklerin yapısı gereği daha yüksek sıcaklarda, daha uzun süre kavrulması ve aynı zamanda odunsu bir tat içermesi de tüketiciler tarafından çok fazla talep görmemesine yol açmaktadır. Bunun yanında diğer kahve çekirdeklerinin içerdiğinden daha az kafein miktarı içermektedir.

Bütün bu zorluklara rağmen Excelsa kahve çekirdekleri çok fazla üretilmemesi ve zahmetli bir işleme sürecine gerek duyulması sebepleriyle, farklı türde kahve meraklılar için önemli bir figür haline gelmektedir. Dolasıyla bu durum fiyatına da yansımaktadır.

Çoğu zaman satın alınan kahve çekirdeği paketlerinin üzerinde yetiştirildikleri bölgelerin veya kahve çekirdeği karışımının yazdığı görülebilir. Bu noktada kahve çekirdeklerinin temelde dört temel çeşide ayrıldığı hatırlanmalıdır.